BETONAKKOORD

Uitvoering Betonakkoord: doe en denk mee!

Ruim twee jaar na de ondertekening van het Betonakkoord is het meeste voorbereidende werk verzet. De roadmaps en het instrumentarium zijn zo goed als klaar. “Ik ben ervan overtuigd dat we nu in een fase zijn beland dat iedereen in de keten het Betonakkoord kan uitvoeren. Informeer je over het Betonakkoord en doe mee!”, aldus Jacqueline Cramer, voorzitter van het Betonakkoord.

Waarom een Betonakkoord?

Het Betonakkoord is gesloten om de milieu impact van beton nog verder te verlagen en tegelijkertijd de innovatiekracht van de sector te versterken. Het is een vervolg op de eerder afgesloten Green Deal Verduurzaming Betonketen. De meerwaarde van het Betonakkoord is dat het concrete doelen in de tijd tot 2030 bevat en aangeeft hoe die bereikt kunnen worden. Direct na ondertekening op 10 juli 2018 is met een flink aantal partijen de uitvoering gestart. Betrokken zijn de hele betonketen, opdrachtgevers, de recycling- en sloopsector, maar ook de bouwbedrijven, overheden en onderzoekers. Een hele groep supporters, zoals brancheorganisaties ondersteunt ons.

Cramer: “Alleen samen kunnen we de doelen halen, dus doe mee! Dit is de kans om uw eigen ideeën, wensen en behoeften met de betonsector te delen. Praat mee over het beton van morgen. Bij het realiseren van uw eigen ambities zult u een proactieve, innovatieve sector aan uw zijde vinden, gericht op het verder verduurzamen van de bebouwde omgeving. Op termijn is dit goed voor zowel de BV Nederland als voor u als partner in de betonketen. Door mee te werken aan het verduurzamen van beton, draagt u bij aan uw eigen doelstellingen, zoals circulariteit en het verminderen van de CO2-uitstoot.”

In het Betonakkoord zijn op vier inhoudelijke thema’s doelen geformuleerd: Circulair ontwerpen, CO2-reductie, Hergebruik betonreststromen en de impact op Natuurlijk kapitaal (zie kader).

Doelen van het Betonakkoord

afspraken maken om circulair ontwerpen te stimuleren zoals het ontwikkelen en toepassen van een systematiek die gebaseerd is op de R-ladder. 

een vermindering van de CO2-uitstoot in de betonketen met 30% t.o.v. 1990 als ondergrens, te behalen in de keten, met daarbij een inspanning gericht op de nationale CO2-reductie ambitie van 49% uit het Regeerakkoord Rutte III (2017); 

100% hoogwaardig hergebruik van beton (componenten, elementen, grondstoffen); 

het creëren van een netto positieve waarde van natuurlijk kapitaal.

Om te meten of we voortgang boeken gebruiken we een instrument, de MKI, de Milieu Kosten Indicator. Deze wordt ook toegepast door opdrachtgevers wanneer zij volgens het Betonakkoord willen uitvragen. Het andere belangrijke doel van het Betonakkoord is om de kennis, het onderwijs en innovatie met elkaar verder te brengen op het gebied van de vernieuwing van beton.

Innovaties zijn nodig

We hebben gezien dat de sector innoveert. Er zijn al veel innovaties direct toepasbaar. Sommige innovaties moeten in samenwerking met een opdrachtgever nog een keer goed getest worden en zijn dan over 1-3 jaar gereed. We noemen dit Technology Readiness Level 8 (TRL 8). Vervolgens hebben we nog een interessante categorie TRL 6 en 7: deze innovaties moeten nog verder beproefd worden maar kunnen wel binnen 3-5 jaar in praktijk worden gebracht. Het werk hieraan gaan we samen met de opdrachtgevers goed en efficiënt verdelen, zodat we niet allemaal dezelfde innovaties gaan beproeven, maar goed met elkaar afstemmen. Hiervoor boren wij innovatiegelden aan.

Slagvaardige organisatie

We hebben een slagvaardige organisatie opgezet. Over alles kan natuurlijk lang gediscussieerd worden, maar dat willen we vermijden. Alles moet zich richten op ‘doen’. Een stuurgroep neemt de besluiten en een onafhankelijke monitoring commissie bekijkt of wij op schema lopen en zal ons bij de les houden.

Er zijn zeven uitvoeringsteams opgezet die al het voorbereidende werk doen. Dat hebben zij grotendeels al eind van dit jaar af; de rest komt volgend jaar. Op 1/1/22 moet alles zo zijn voorbereid dat iedereen – u allen dus – hiermee aan de slag kunnen. Idealiter zouden er dan geen vragen meer moeten zijn over wat iedereen kan doen en hoe. Tegelijkertijd hoeven we niet nog anderhalf jaar te wachten alvorens te beginnen. Want ook nu al kan iedereen milieumaatregelen nemen.

Opdrachtgevers aan zet!

Cramer: “Opdrachtgevers kunnen door hun uitvraag ervoor zorgen dat de markt volgens het Betonakkoord gaat handelen. De groep opdrachtgevers die zich hierachter schaart groeit. Naast RWS, Prorail, Rijksvastgoedbedrijf en alle provincies zijn ruim 35 gemeenten aangehaakt. Zij hebben al diverse projecten gerealiseerd. Zie bijvoorbeeld de website van het Betonhuis. De inzet is om per 1 januari 2022 alle publieke en private opdrachtgevers te laten deelnemen aan het Betonakkoord. Om dit te realiseren heeft de Rijksoverheid actieve steun toegezegd. Dus opdrachtgevers, doe mee! Jullie kunnen ook een bijdrage leveren aan de monitoring van de resultaten en innovaties stimuleren door te zorgen voor experimenteerruimte”.

Kortom, het Betonakkoord is in beweging. U kunt allen meedoen en via onze website www.betonakkoord.nl op de hoogte blijven van de ontwikkelingen. Dan kunt u zich goed voorbereiden op hetgeen ook op uw bedrijf of organisatie gaat afkomen!

“Ik denk dat als alle opdrachtgevers volgens het Betonakkoord gaan uitvragen, de betonsector gewoon gaat volgen. Opdrachtgevers moeten commerciële partijen investeringsklimaat bieden en dat betekent dat er een kans moet zijn om de investering terug te verdienen. Als ons dat lukt, dan kan het weleens erg snel gaan. Om het voor alle opdrachtgevers mogelijk te maken het Betonakkoord te volgen, willen we zoveel mogelijk naar standaardisering van de uitvraag toewerken. Het is verheugend te zien dat de groep publieke en private opdrachtgevers die met ons meedoet, steeds groter wordt.”

“Alles begint bij circulair ontwerpen: dat wil zeggen bij het ontwerp rekening houden met een zo laag mogelijke CO2 uitstoot, een hoge graad van circulariteit en het behoud van biodiversiteit in alle fasen van de keten. Om dit hanteerbaar te maken gebruiken we het Bouwwaardemodel. Dit model omvat alle stappen van de ladder van circulariteit, de zogenaamde R-ladder. De basis van het Bouwwaardemodel is dat we samen alles beheersen en ieder op zijn eigen plek. Het ontwerp is uiteindelijk bepalend voor het gebruik. Het gaat erom zoveel mogelijk waarde te creëren: economische waarde, milieuwaarde en lange levensduur. Als we het Bouwwaardemodel toepassen kunnen we zeker de 50% CO2 reductie in 2030 halen.”